Unfold en coaching

Een paar weken geleden heeft mijn collega Annelies Hoogcarspel mij een aantal vragen gesteld over de U Theory en coaching voor ons online coaching magazine. Ik vind het een mooi stukje geworden en deel het graag met jullie.

Bij de Baak faciliteren we al langer dan vandaag processen – eigenlijk al 60 jaar. We noemen deze methode Unfold – omdat het gaat om wat zich ontvouwt. We laten ons daarbij op dit moment inspireren door Theorie U, ontwikkeld door Otto Scharmer. Een andere belangrijke inspiratiebron is Emergent Space van supervisor/trainer Chris Robertson.

Waarom is deze methode zo speciaal én wat is het belang voor coaching?
Unfold is een manier om effectief met veranderingen om te kunnen gaan. In deze tijd zijn de vraagstukken en problemen vaak zo complex dat makkelijke oplossingen nauwelijks meer bestaan. ‘Aanpassen’ is vaak ook geen optie meer. Unfold biedt handvatten om te komen tot oplossingen die wél werken en beklijven. We gebruiken de methode daarom ook in onze coachingsopleidingen. Een van de bronnen voor Unfold is Theorie U. Dit is een model om een proces voor diepgaande verandering te beschrijven. In de simpelste vorm kent het model drie fasen, die verbeeld worden door de letter U. Het proces begint links bovenaan de U, met goed luisteren op een steeds dieper niveau. Vlak onderaan wordt het steeds spannender. Je dient zelf het oog van de orkaan te zijn. Vertrouwen is een belangrijke sleutel. Chris Robertson noemt dat ‘waiting without hope’. Voor wie volhoudt, doemen vrijwel altijd nieuwe inzichten en oplossingsrichtingen op. Bij Theorie U is dat het punt onderin de U. Wat je in feite doet, is terugkeren naar je kern, om vanuit die essentie weer opnieuw contact te maken met de omgeving en de complexe vragen die daar vaak leven. De laatste fase is vanuit dit zijn te gaan doen. In de verbinding met de essentie weten we wat ons te doen staat, en hoe te handelen. Zo draagt Unfold bij aan oplossingen waardoor echte verandering tot stand komt.
In onze coachingsopleidingen oefenen de deelnemers met luisteren op de verschillende niveaus. Het doel is dan om ‘onderaan de U’ te komen, waar je contact maakt met je essentie. Dat is in principe ook het doel bij coaching: om coachees (weer) in contact te brengen met zichzelf.

Wat betekent dat voor een coach?
Een coach moet in eerste instantie contact kunnen maken met zijn of haar eigen essentie. Dat is waar de Baak Leergang Coaching ook op gebaseerd is: leren wie je zelf in essentie bent en hoe je hiermee verbinding maakt. Vervolgens gaat het erom hoe je vanuit die verbinding contact kunt maken met de ander. Wij gaan er in de training vanuit dat je een persoonlijkheid hebt, maar een ziel bent. Als je gaat coachen is het belangrijk dat je iemand ook op die manier kunt zien. Dat je weet dat er aan een persoonlijkheid altijd iets diepers ten grondslag ligt.

Daring Design.

Op 23 juni vond op de Baak in Driebergen ons jaarlijks Special Event plaats, een van onze leiderschapsevents, dit jaar was het thema: Daring Design. Mijn collega Edith Bergamin en ik waren gevraagd een workshop te geven vanuit de U-theorie. We hebben onszelf uitgedaagd en een zeer daring design gemaakt. Het verslag dat Edith heeft geschreven geef ik hierbij weer, omdat ik de inhoud en ervaring met deze workshop graag met jullie wil delen.

"Oh, what a night!
Met de vraag een Daring Design te maken voor het thema Theory U zijn Sacha en ik aan de slag gegaan. Het was een daring proces, niet meer weten wat we oorspronkelijk bedacht hadden, luisteren naar wat het 'niet meer weten' ons wilde vertellen. Het filosoferen over dat je in het leven eigenlijk maar een ding echt zeker weet namelijk dat we allemaal dood gaan. Verder hebben we te dealen met allerlei schijnzekerheden. Hoe doe je dat dan? En hoe deze gedachten te integreren in ons programma?
Zo zijn we zelf maar gewoon op reis gegaan, op een regenachtige vrijdagavond in de auto gestapt op zoek 'naar de juiste plek'. Die vonden we bij de vierde begraafplaats die we aandeden. De Oude Algemene Begraafplaats in Doorn, geen twijfel meer dit was 'm! Daar ontvouwde zich de volgende vraag en de volgende. Eindeloos hebben we gezocht naar de juiste formuleringen en eenmaal thuis hadden we een programma dat we daring vonden én waar we helemaal achter stonden. Het liedje van Ramses Shaffy 'Zing, huil, bid, lach en bewonder', zou de uitsmijter worden. Een Daring avond .....
Na 5 minuten kort en bondige uitleg over de context hebben we onze gasten gevraagd mee te gaan op reis. Letterlijk. In de bus met de vraag 'Hoe is het om op reis te gaan zonder de bestemming te kennen?' Het programma was begonnen. De oude begraafplaats, een verstilde, prachtige plek. En natuurlijk ook confronterend. Verdieping. Geen ontkomen aan. De stilte vastgehouden in de bus. De overgang naar het leven vormgegeven in een dialoogwandeling over het Landgoed met de vraag: wat wil erin jou geboren worden? Daarna ontstond er een samen en in het samen was er intimiteit, rust, diepte en kwetsbaarheid. Wat was het Daring! Sacha en ik en de deelnemers, we waren gelijken in het niet weten. Uit de reacties van onze gasten (o.a. uit de zakelijke dienstverlening) maken we op dat het zonde zou zijn iets dergelijks niet nog eens te daren....."